GPVO – [Tại đền thờ thánh Phêrô lúc 15:00 ngày 7/5/2025, đức hồng y Giovanni Battista Re chủ sự thánh lễ “pro eligendo Romano Pontifice” – cầu cho mật nghị bầu giáo hoàng. Sau đây là toàn văn bài giảng của ngài. Bản dịch tiếng Việt của Ban Truyền thông giáo phận Vinh.]
Trong sách Công vụ Tông đồ có chép rằng sau khi Đức Kitô lên trời và trong khi chờ đợi lễ Ngũ Tuần, mọi người đã đồng tâm kiên trì cầu nguyện cùng với Maria, Mẹ của Chúa Giêsu (Cv 1,14).
Chính điều đó cũng là điều chúng ta đang thực hiện, chỉ còn vài giờ trước khi mật nghị hồng y bắt đầu, dưới cái nhìn của Đức Mẹ, Đấng được đặt cạnh bàn thờ trong đền thờ này – nơi được xây dựng trên mộ thánh Phêrô tông đồ.
Chúng ta cảm nhận rằng toàn thể dân Chúa đang hiệp thông với chúng ta, với lòng tin, tình yêu dành cho đức giáo hoàng và niềm trông đợi đầy tín thác.
Chúng ta hiện diện ở đây để cầu xin sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần, khẩn nài ánh sáng và sức mạnh của Người, để Giáo hội và nhân loại có thể được ban cho một vị giáo hoàng thích hợp trong bước ngoặt lịch sử đầy khó khăn và phức tạp này.
Cầu nguyện, khẩn cầu Chúa Thánh Thần, chính là thái độ duy nhất đúng đắn và cần thiết, khi các hồng y cử tri chuẩn bị thực hiện một hành động mang trách nhiệm tối cao, cả về phương diện nhân loại và giáo hội, một quyết định vô cùng hệ trọng, một hành động nhân loại mà trong đó cần gạt bỏ mọi tư lợi cá nhân, chỉ giữ trong tâm trí và trái tim mình Thiên Chúa của Đức Giêsu Kitô và lợi ích của Giáo hội cũng như của toàn thể nhân loại.
Trong bài Tin mừng vừa được công bố, những lời vang lên đã đưa chúng ta đến trung tâm của sứ điệp di chúc tối cao mà Chúa Giêsu đã trao lại cho các tông đồ trong bữa tiệc ly: “Đây là điều răn của thầy: anh em hãy yêu thương nhau như thầy đã yêu thương anh em.” Để làm rõ thế nào là “như thầy đã yêu thương anh em” và chỉ ra mức độ của tình yêu ấy, Chúa Giêsu nói tiếp: “Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người thí mạng vì bạn hữu mình” (Ga 15,13).
Đó là sứ điệp tình yêu, được Chúa Giêsu gọi là điều răn “mới”. Mới, bởi vì nó chuyển biến một cách tích cực và mở rộng lời cảnh báo trong Cựu ước: “Đừng làm cho người khác điều mà mình không muốn bị làm cho.”
Tình yêu mà Chúa Giêsu mặc khải là tình yêu không giới hạn, và nó phải là dấu chỉ trong tư tưởng và hành động của mọi môn đệ của Người, những người luôn phải thể hiện một tình yêu chân thật và dấn thân xây dựng một nền văn minh mới – nền văn minh mà đức Phaolô VI gọi là “nền văn minh tình thương”. Tình yêu là sức mạnh duy nhất có thể thay đổi thế giới.
Chúa Giêsu đã đưa ra mẫu gương của tình yêu này vào đầu bữa tiệc ly bằng một hành động đầy ngạc nhiên: Người hạ mình phục vụ tha nhân bằng cách rửa chân cho các tông đồ, không phân biệt ai, kể cả Giuđa – kẻ sẽ phản bội Người.
Sứ điệp này của Chúa Giêsu gắn liền với điều chúng ta đã nghe trong bài đọc I của thánh lễ này, nơi tiên tri Isaia nhắc nhở rằng phẩm chất nền tảng của người mục tử là tình yêu cho đến mức hiến dâng trọn vẹn chính mình.
Từ các bài đọc phụng vụ của thánh lễ hôm nay, chúng ta được mời gọi đến với tình huynh đệ, sự nâng đỡ lẫn nhau và sự dấn thân cho sự hiệp thông trong Giáo hội cũng như tình huynh đệ phổ quát của nhân loại. Một trong những nhiệm vụ của mỗi người kế vị thánh Phêrô là làm gia tăng sự hiệp thông: hiệp thông của mọi Kitô hữu với Đức Kitô; hiệp thông giữa các giám mục với đức giáo hoàng; và hiệp thông giữa các giám mục với nhau. Không phải là một sự hiệp thông khép kín, nhưng hướng đến sự hiệp thông giữa con người, các dân tộc và các nền văn hóa – luôn chú tâm làm cho Giáo hội trở thành “ngôi nhà và trường học của sự hiệp thông.”
Đồng thời, chúng ta được mời gọi mạnh mẽ giữ gìn sự hiệp nhất của Giáo hội trong con đường mà Đức Kitô đã vạch ra cho các tông đồ. Sự hiệp nhất của Giáo hội là điều Chúa Kitô mong muốn; một sự hiệp nhất không có nghĩa là đồng nhất, nhưng là hiệp thông bền chặt và sâu sắc trong sự đa dạng, miễn là vẫn trung thành trọn vẹn với Tin mừng.
Mỗi vị giáo hoàng đều tiếp nối vai trò của thánh Phêrô và sứ mạng của ngài, do đó, ngài là hiện thân của Đức Kitô trên trần gian; ngài là tảng đá mà trên đó Giáo hội được xây dựng (Mt 16,18).
Việc bầu chọn một vị giáo hoàng mới không chỉ là sự thay đổi nhân sự, mà luôn là sự trở lại của thánh Phêrô tông đồ.
Theo hiến chế Universi Dominici Gregis, các hồng y cử tri sẽ bỏ phiếu trong nhà nguyện Sistina, nơi mà “mọi thứ đều hướng đến việc nâng cao ý thức về sự hiện diện của Thiên Chúa, trước mặt Đấng mà mỗi người sẽ phải trình diện để chịu phán xét.”
Trong tác phẩm “Trittico Romano”, đức Gioan Phaolô II mong rằng trong những giờ phút quyết định qua lá phiếu, hình ảnh Đức Giêsu thẩm phán của Michelangelo hiện diện trang nghiêm sẽ nhắc nhở mỗi người về sự trọng đại của việc đặt “chìa khóa tối cao” vào đúng tay người xứng đáng.
Vậy chúng ta hãy cầu nguyện để Chúa Thánh Thần – Đấng trong một trăm năm qua đã ban cho chúng ta nhiều vị giáo hoàng thánh thiện và vĩ đại – tiếp tục ban cho Giáo hội một vị giáo hoàng mới hợp ý Chúa, vì lợi ích của Giáo hội và toàn thể nhân loại.
Chúng ta hãy cầu nguyện để Thiên Chúa ban cho Giáo hội một vị giáo hoàng biết cách đánh thức lương tâm của mọi người và khơi dậy những năng lực đạo đức và thiêng liêng trong xã hội hôm nay – một xã hội tuy có nhiều tiến bộ công nghệ, nhưng đang dần quên mất Thiên Chúa.
Thế giới hôm nay đang mong đợi rất nhiều nơi Giáo hội trong việc bảo vệ những giá trị nền tảng – cả nhân bản lẫn thiêng liêng – mà nếu thiếu chúng, sự chung sống của con người sẽ không thể tốt đẹp và không mang lại lợi ích cho các thế hệ tương lai.
Nguyện xin Đức Trinh Nữ Maria rất thánh, Mẹ của Giáo hội, với sự chuyển cầu từ mẫu của Mẹ, nhờ Chúa Thánh Thần soi sáng tâm trí của các hồng y cử tri và làm cho các ngài đồng tâm nhất trí trong việc chọn vị giáo hoàng mà thời đại chúng ta đang cần đến.
